Nola zaindu gure gorputza?

Gure gorputza maitatu eta zaindu behar dugula erakutsi behar zaie umeei. Oso garrantzitsua da bideo, jarduera, ipuin edo abestien bitartez haiek gauza hauek barneratzea.

Gorputzaren inguruko informazio oso interesgarria!

Nuestro cuerpo es sumamente importante, no solo porque nos permite caminar, comer, ver, tocar, sino también porque es nuestra principal herramienta de comunicación. A través del cuerpo nos relacionamos, conocemos el mundo y a nosotros mismos.

Por eso, cuando te miras en el espejo, ves más que una masa de carne y hueso, para mirar quién eres, cómo eres y qué eres capaz de hacer. Durante la adolescencia, los cambios que experimentas en el cuerpo, así como la forma en que enfrentas y vives dichas transformaciones, afectan la percepción que tienes de tu cuerpo, o sea la imagen corporal. Esta imagen se compone de dos aspectos: el cognitivo y el subjetivo. El primero tiene que ver con la información que manejas, tanto de la anatomía como de los cambios físicos vividos. Lo subjetivo se relaciona con las valoraciones, juicios y sentimientos que tienes sobre tu cuerpo. De esta forma, la imagen corporal se relaciona directamente con la autoestima (el aprecio que se siente por uno mismo).

También la imagen corporal se ve afectada por las demandas y exigencias sociales que se construyen sobre el cuerpo. Los ideales de belleza y delgadez pueden generar sentimientos de insatisfacción, incomodidad y rechazo del propio cuerpo por no poder cumplir con estos prototipos. Otro elemento que afecta la percepción que tenemos de nuestro cuerpo, es que, a lo largo del tiempo, se nos han enseñado diferentes formas de entender y de relacionarnos con el cuerpo. La familia, la escuela, la religión, la ciencia y los medios de comunicación social nos ofrecen distintas maneras de ver el cuerpo, de vivirlo y disfrutarlo.

Algunos de estos discursos o mensajes se centran en su funcionamiento biológico, otros le brindan mayor importancia a unas partes que a otras, y hasta se le ha considerado como un objeto para vender. También existen mensajes que fomentan la creencia de que hay partes del cuerpo “buenas” y otras partes “malas”, generalmente los genitales. Estas ideas no se transmiten tan directamente, sino que se valen de otros mecanismos más sutiles, como ponerle apodos al pene o a la vagina, o prohibir que los niños o las niñas se toquen “ahí” porque “está muy feo”.

Estas formas determinan el significado y valor que tiene el cuerpo para cada persona. Si recordamos que para vivir la sexualidad plenamente se debe conocer, aceptar y valorar el propio cuerpo, así como el de las demás personas, es muy importante que tengas claras cuáles han sido los mensajes, exigencias y prohibiciones que sobre este has recibido a lo largo de tu vida. La posibilidad de hablar con naturalidad sobre el cuerpo y los cambios que se experimentan, así como sobre todo aquello que sentimos, nos abre el camino para aprender a querer más nuestro cuerpo y por supuesto cuidarlo. Esto es indispensable para vivir la sexualidad de una forma sana, placentera y responsable.

Ekintza eta mugimenduaren garrantzia haurraren garapenean

Ekintza, mugimendua, jolasa.

Egiteko, mugitzeko, jolasteko aukera.

Egiteko, mugitzeko, jolasteko gogoa/nahia.

Egiteko, mugitzeko, jolasteko gaitasuna.

Egite, mugitze, jolastearen plazerra.

Egiten duen haurra, mugitzen dena, jolasten duena. Eta plazerrean, sormenaz, seguritateaz eta konfidantzaz egiten duena, haur osasuntsua da.

Argi ikusten dugu hori.

Eta, hala ere, zergatik horrenbeste zailtasun prozesu horretan?

Zergatik dago haurra egiteko, mugitzeko, jolasteko beldurrez?

Zergatik ez du haurrak egiteko, mugitzeko, jolasteko gogorik?

Zergatik ezin du haurrak egin, mugitu, jolastu?

Zergatik ez du haurrak bizitzen plazerrean egitea, mugitzea, jolastea?

Egiteko, mugitzeko, jolasteko plazerra eta gogoa, norbaiten gogoan egon garelako sortzen da.

Geure ekintza, mugimendua, jolasa nahi izan duen norbait.

Guk egiteko, mugitzeko, jolasteko aukera eman digun norbait.

Bizitzaren hasieran gertatu da hori, haurra gorputz bat, denean, batez ere, hitzik ez dagoenean. Pentsamendurik ez dagoenean.

Eta horregatik, dena “landu” egiten da gorputz horretan, bere tonuan, bere mugimenduan, bere ekintzan, bere begiradan, bere sentsazio guztietan.

Psikismoa eta pentsamendua eraiki egiten diren gorputz oinarria da (gizakion zentzua ematen digun batekin harremanetan).

Neurozientziaren azkeneko aurkikuntzetan ekintza eta mugimenduaren garrantzia, gizakiaren garapenean, baieztatzen ari da (norberaren ekintza eta mugimendua, eta baita besteena ere): “ekin egiten duen garuna, ulertu egiten duen garuna da“ (“Las Neuronas Espejo“, Giacomo Rizzolatti eta Corrado Sinigaglia. Paidós).

Nola sorrarazi egiteko, mugitzeko, jolasteko gogoa.

Nola eman aukera ekintzari, mugimenduari, jolasari.

Nola ziurtatu egiteko, mugitzeko, jolasteko plazerra.

Horiek izan beharko lirateke Haur Hezkuntzaren helburu nagusiak.

Eta horretarako, hezitzaileok egiteko, mugitzeko, jolasteko gogoaz dugun bizipenaz jabetu behar dugu.

Hori gabe, haurraren hazkuntza automoan oinarrituriko hezkuntzarik ez dugu inoiz lortuko.

Behin eta berriro zuzendutako irakaskuntzan arituko gara, haurraren sormenezko gaitasunetan konfidantzarik ez duen irakaskuntzan.

Haurrari bere hazkuntzaren prozesuaren protagonista izatera lagunduko dioten jarrerak, markoak eta heziketa estrategiak landu ditzagun. Seguritatean, konfidantzan, autonomian.

Beren egitean zentra daitezen, hezitzailearen plazerrezko begiradaren aurrean. Horrela des-zentraziora iritsi daitezen, beren egiteko, mugitzeko, JOLASTEKO gogoa konpartitzeko (hots, hazi, egituratu, ikasi…).

Psikomotrizitateko gela

Psikomotrizitateko gelan umea sentimenduak eta emozioak bere gorputzaren bidez adierazten ditu. Jarduera batzuk egiteko prestatuta dagoen espazio berezi bat da, arazoak konpontzeko, gorputza ezagutzeko, gauzak adierazteko, libre sentitzeko... Ekintza hauek egitea zoriontasun eta gogobetetasun handi bat sortzen dio umeari.


Espazio hau hiru arlo desberdinetan banatzen da:

• Zentzumenen plazerra: Plazer hau izateko klasean hainbat ekintza daude; biraketa, salto egin, korrika egin, abestu, dantzatu, jolastu, jantziak ipini, behatu, ezagutu... 

• Komunikatzeko espazioa: Komunikazio berbala eta ez berbala era egoki batean emateko espazio oso aproposa da. Haurrek keinuak, begiradak, ahotsa eta mimika erabiltzen dute. Gainera umeek adierazpen hauetan, entzuten duen pertsona bat aurkitzen dute, haiek onartzen dituena eta ulertuz gero erantzuten duena. 

• Ondo pasatzeko eta disfrutatzeko umeentzako espazioa: Psikomotrizitate gelara joatea momentu oso zoriontsua da umeentzat. Espazio honetan umea bere irudiak proiektatzen ditu, ekintzak eta sorkuntzak. Plazerra bizi baino lehen imaginatzen du eta hau oso garrantzitsua da bere garapenerako. 

Ready Steady Move!

Ready-Steady-Move metodo honi esker, gorputza eta burmuina elkarrekin garatzen dira. Honi esker, ikasketaren esperientzia positiboa eta eraginkorra lortzen da, eta ondorioz, osasun fisiko hobea.
Mugimenduen bidez, umeak sormena, espresioa eta hizkuntza lantzen dute. Irakasleak oso prestatuta daude alaitasuna, energia eta emozio positiboak umeei transmititzeko. 

Materialak

Materialak gelan egiten diren joku eta aktibitate guztietan erabiltzen dira. Hauei ematen zaien erabilera desberdinei esker umeak haien funtzio eta ezaugarriak ezagutzen dituzte.
Materialaren erabileraren funtzio garranztitsuena joku sensoriomotorra, joku sinbolikoa, eta eraiketak egiteko jokuak bultzatzea da .

Mota askotako material desberdinak daude, eta hauek dira psikomotrizitateko geletan gehien ikusten direnak:


Goma espumako blokeak:

Oso malguak dira eta haurrak erraz mugitzen dituzte. Hauekin, etxetxoak eraikitzen dituzte eta egin-desegin jokoak egiten dituzte. Umeak saltoka ibiltzen dira, oreka lantzen dute, igo-jaitsi ekintzak egiten dituzte... Egiten dituzten mugimenduetan konfidantza eta segurtasuna sustatzen dituzte blokeak.

  

Ehunak: zapiak, zakuak...

Zapien leuntasuna umeei asko guztatzen zaie, arropatzen die. Honetaz aparte ezkutatzeko ere erabiltzen dituzte, edo joku sinbolikoa egiteko... 
Zakuak, haien gorputzak guztiz ezkutatzea ahalbidetzen dituzte. Honekin haurrek haien gorputzaren tamaina eta forma ezagutzen dute eta objektuekin harremanetan jartzen dira. 

Eraikuntzak

Material hauekin, umeek eraikuntzak egiten dituzte, hauek egiteko kontzeptu batzuk izaten dituzte buruan, eta barneratzen joaten dira: tamaina, altuera, pisua, oreka, simetria, neurria.... 

Terapiarako ruloa

Elementu hau beharrezkoa da. Honekin haurrak biraketaren sentzasioak, barruan-kanpoa kontzeptua eta oreka hautatuta ezagutzen dute.

Barruko zilindroa

Terapiarako ruloa da, baina gogorra eta trinkoa dena. Terapiarako ruloan lantzen diren ekintzak ere lantzen dira, baina elementu honen abantailak handiagoak dira.

Estimulaziorako arkuak

Mugimenduaren koordinazioa bultzatzen dute, haur txikien balanzeoarentzat ere oso egokiak dira, haurra estimulatzen dutelako eta hau bere mugimenduak kontrolatzen hasten delako.

Pilotak eta baloiak

Objektu hauen mugikortasunari esker, haurra bere pertzepziozko motorra eta muskulu-tonua garatzen du. 

Nolakoa izan behar da psikomotrizista bat?

Psikomotrizitatearen adierazpena ondo emateko behar den testuinguruan psikomotrizista bitartekaria izan behar da. Honek hartzen dituen jarrerak honakoak izaten dira:

• Haurraren komunikaziora zabaltzen da, hau ulertzen saiatzen; modu intelektual, afektibo eta korporal batean entzun behar du haurra. 
• Haurraren komunikazio mailan jartzen dena, eta hortik bere garapena bultzatzen duena. Umea ezin da epaitu, bakarrik motibatu, hau, garapen maila hobeak lortzera heltzeko.
• Enpatikoa izan behar da, beti umearen lekuan jartzen.  " supone la capacidad de recibir al niño, de aceptar lo que es, lo que produce, de sentir, de percibir sus emociones..., esta manera de estar cerca y lejos de lo que vive el otro, es la empatía tónica". (Acouturier).
• Antolakuntza eta segurtasuna klasean sinbolizatzen ditu. Umeak ondo sentitu behar dira berarekin, gustora sartu behar dira klasera. 

Orain psikomotrizista baten hitzak jarriko ditut hurrengo bideoan. Oinarrizko galdera batzuk erantzuten ditu, nire ustez garrantzitsuak direnak.